- متْن (اردو ریسرچ جرنل), Vol # 3, Issue # 2
- قیامِ پاکستان کے بعد اردو شاعری میں ہند اسلامی تہذیب کی عکاسی
قیامِ پاکستان کے بعد اردو شاعری میں ہند اسلامی تہذیب کی عکاسی
- Muhammad Idrees Durrani/
- Dr. Syed Kamran Abbas Kazmi/
- December 31, 2022
Reflection of Indo-Islamic Civilization in Urdu Poetry after Creation of Pakistan
Keywords
After the arrival of Muslims in India, they had a profound impact on the intellectual and cultural atmosphere there. Although Muslims and Hindus are two separate nations whose history, religion, clothing, lifestyle, customs and moral values are different from each other, however a new civilization was formed by their social interaction, which had all the colours of the local society and Islam as well. This new civilization is called Indo-Islamic civilization and the formation of Urdu language is the most prominent manifestation of this common culture. The elements of Indo-Islamic civilization can be clearly seen in the early examples of Urdu poetry and prose. The tradition started by the Sufis regarding Indo-Islamic cultural elements in Urdu poetry. Even after the establishment of Pakistan, poets continued it and thus this tradition of reflection of Indo-Islamic civilization in Urdu poetry is vibrant with all possibilities. In this article, the analysis has been presented regarding reflection of Indo-Islamic civilization in Urdu poetry after creation of Pakistan.
۱۔ ڈاکٹرسجاد باقر رضوی، تہذیب و تخلیق ( اسلام آباد: مقتدرہ قومی زبان، ۱۹۸۷ء)، ص ۲۲۔
۲۔ ڈاکٹرگوپی چند نارنگ، اردو غزل اور ہندستانی ذہن و تہذیب (لاہور: سنگِ میل پبلی کیشنز، ۲۰۰۵ء)، ص۳۳۔
۳۔ ڈاکٹر غلام جیلانی برق، ہماری عظیم تہذیب(لاہور: الفیصل ناشران، ۲۰۱۴ء)، ص۱۹۔
۴۔ سبطِ حسن، پاکستان میں تہذیب کا ارتقا (کراچی: مکتبہ دانیال، ۱۹۸۳ء)، ص۱۳۔
۵۔ سید ابولاعلیٰ مودودی، اسلامی تہذیب او راس کے اْصول و مبادی (مقدمہ ) (لاہور: اسلامک پبلی کیشنز، ۲۰۱۳ء)، ص۶۔
۶۔ سراج منیر، ملت اسلامیہ-تہذیب و تقدیر (لاہور: ادارہ ثقافتِ اسلامیہ، ۱۹۸۷ء)، ص۸۳: ۸۴۔
۷۔ ڈاکٹر جمیل جالبی، پاکستانی کلچر (اسلام آباد: نیشنل بک فاؤنڈیشن، ۲۰۰۸ء)، ص۸۰۔
۸۔ ڈاکٹر سید محمود، ’’متحدہ ہندوستانی قومیت‘‘، مشمولہ: اردو اور مشترکہ ہندوستانی تہذیب، مرتبہ: ڈاکٹر کامل قریشی (دہلی: اردو اکادمی، ۱۹۸۷ء)، ص ۵۳۔
۹۔ ناصر کاظمی، کلیاتِ ناصر(لاہور، جہانگیر بکس۔ س ن)، ص۱۰۹۔
۱۰۔ منیر نیازی، ایک اور دریا کا سامنا (کلیات) (لاہور: دوست پبلی کیشنز، ۲۰۱۴ء)، ص۲۱۷۔
۱۱۔ ایضاً، ص ۴۱۲۔
۱۲۔ مجید امجد، کلیاتِ مجید امجد، مرتبہ: خواجہ محمد زکریا (لاہور: الحمد پبلی کیشنز، ۲۰۱۰ء)، ص ۱۲۵۔
۱۳۔ احمد فراز، شہر سخن آراستہ ہے (کلیات)(اسلام آباد: دوست پبلی کیشنز، ۲۰۰۸ء)، ص۱۴۱۱۔
۱۴۔ عبد العزیز خالد، سراب ساحل (لاہور: مقبول اکیڈمی، ۱۹۸۷ء)، ص ۶۹۔
۱۵۔ یوسف ظفر، کلیاتِ یوسف ظفر، مرتبہ: ڈاکٹر تصدق حسین راجا(اسلام آباد: روداد پبلی کیشنز، ۲۰۰۵ء)، ص۳۳۱۔
۱۶۔ طارق ہاشمی، اردو غزل۔ نئی تشکیل(اسلام آباد: نیشنل بک فاؤنڈیشن، ۲۰۰۸ء)، ص۱۶۸۔
۱۷۔ احسان اکبر، شایگان (اسلام آباد: المسطر، ۲۰۰۹ء)، ص۱۶۷۔
۱۸۔ احسان اکبر، طہور (اسلام آباد: المسطر، ۲۰۰۹ء)، ص۹۱۔
۱۹۔ احسان اکبر، ہوا سے بات (اسلام آباد: المسطر، ۲۰۰۹ء)، ص ۲۳۔
۲۰۔ حمید نسیم، ’’فلیپ‘‘، مشمولہ: ہوا سے بات، از: احسان اکبر، ص ۲۳۔
۲۱۔ خورشید ر ضوی، ’’سرابوں کے صدف‘‘، مشمولہ: یکجا(کلیات ) (لاہور : الحمد پبلی کیشنز، ۲۰۱۲ء)، ص۶۔
۲۲۔ خورشید ر ضوی، ’’شاخِ تنہا‘‘، مشمولہ: یکجا(کلیات )، ص ۳۱۔
۲۳۔ افتخار عارف، باغِ گلِ سرخ ( کراچی: مکتبہ دانیال، ۲۰۲۱ء)، ص۱۰۴۔
۲۴۔ افتخار عارف، مہرِ دونیم ( اسلام آباد: پورب اکادمی، ۲۰۱۳ء)، ص۷۹۔
۲۵۔ جلیل عالی، قلبیہ ( راول پنڈی: حرف اکادمی، ۲۰۲۱ء)، ص۳۲۔
۲۶۔ جلیل عالی، خواب دریچہ (راول پنڈی: گندھارا بکس، ۲۰۰۴ء)، ص۷۲۔
۲۷۔ ایضاً، ص۷۳۔
۲۸۔ اظہارالحق، کئی موسم گزر گئے مجھ پر(کلیات ) (اسلام آباد: دوست پبلی کیشنز، ۲۰۱۲ء)، ص۳۷۵۔
۲۹۔ ایضاً، ص۱۶۰۔
۳۰۔ ثروت حسین، آدھے سیارے پر (لاہور: قوسین، ۱۹۸۷ء)، ص۱۲۸۔
۳۱۔ جمال احسانی، کلیاتِ جمال (اسلام آباد: دوست پبلی کیشنز، ۲۰۰۸ء)، ص۲۶۵۔
۳۲۔ سید مبارک شاہ ، کلیاتِ سید مبارک شاہ (جہلم: بک کارنر، ۲۰۲۱ء)، ص ۴۷۔
Statistics
Author(s):
Pakistan
Pakistan
- kamran.abbas@iiu.edu.pk
Details:
| Type: | Article |
| Volume: | 3 |
| Issue: | 2 |
| Language: | Urdu |
| Id: | 63b0787b08e65 |
| Pages | 164 - 180 |
| Published | December 31, 2022 |
Statistics
|
|---|
Copyrights
| MATAN (متْن), Department of Urdu, IUB. |
|---|
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.